Business Model Canvas. Jak w prosty sposób określić stan swojego biznesu?
Zakładając swoją działalność, podstawą każdego przedsiębiorcy jest określenie profilu swojego biznesu oraz planu odpowiadającego za rozwój. Plan ten powinien zostać oparty o odpowiednią strategię. Jak najłatwiej go przygotować? Oczywiście mając do dyspozycji Business Model Canvas, który jest szablonem pomagającym uporządkować zebrane dane. Dlaczego tak bardzo ważne jest stworzenie odpowiedniego modelu biznesowego?
Czym jest model biznesowy?
Inicjatorem business model canvas został Aleks Osterwalder, publikując swoją książkę pt. „Tworzenie modeli biznesowych. Podręcznik wizjonera”, która ukazała się w 2012 roku. Tłumaczy w niej swoją wizję oraz to, jak sprawnie i łatwo stworzyć schemat zarządzania i działalności firmy. Przy pomocy wykresu graficznego podzielonego na 9 bloków wyjaśnia swoją metodę, która szybko stała się jednym z najbardziej popularnych narzędzi zarządzania strategicznego! Czy to nie wspaniałe, sporządzić taki plan na jednej kartce?
Dziewięć elementów, które wchodzą w skład Business Model Canvas
Schemat modelu biznesowego stworzonego przez Aleksa Osterwaldera zakłada podział działalności firmy na 9 bloków. Można je pogrupować również jako 4 główne aspekty firmy: klienci, oferty, infrastruktura oraz finanse.
- Segmenty klientów (Customer Segments)
- Propozycja wartości (Value Propositions)
- Kanały dystrybucji (Channels)
- Relacje z klientami (Customer Relationships)
- Kluczowi partnerzy (Key Partners)
- Źródła przychodów (Revenue Streams)
- Kluczowe zasoby (Key Resources)
- Kluczowe czynności (Key Activities)
- Struktura kosztów (Cost Structure)
Segmenty klientów
Jest to pierwszy i zarazem jeden z najważniejszych podpunktów. Przedsiębiorca musi dobrze zastanowić się, kto będzie jego klientem i stworzyć tak zwane grupy docelowe. Kim jest potencjalny odbiorca? Dla kogo tworzy swój produkt? Ważne są wiek, płeć, wykształcenie. Kto będzie za niego płacił?
Propozycja wartości
To drugi ważny filar w dobrze przygotowanym module biznesowym. Przy tym podpunkcie trzeba zatrzymać się i skupić na odpowiednich argumentach, które przekonają klienta, że ten produkt jest dla niego najlepszym rozwiązaniem. Ważne jest także, aby podczas tworzenia idealnej oferty postawić się w miejscu klienta! Musi to być coś, czego potrzebuje i w odróżnieniu od konkurencji spełni jego wymagania. Atutem może być atrakcyjna cena, design lub szybka i bezpieczna dostawa.
Kanały dystrybucji
To nic innego, jak sposób dotarcia do klienta. Wbrew pozorom nie jest to wcale takie proste. Zadaniem przedsiębiorcy jest dostarczenie klientowi produkt tak, aby był zadowolony, dając jednocześnie firmie z tego zysk. Warto wziąć pod uwagę gdzie znajdują się klienci. Czy mówimy o rynku zagranicznym. Dziś liczą się przede wszystkim sklepy internetowe i stacjonarne.
Relacje z klientami
Priorytetem każdej firmy jest ciągłe zdobywanie nowych klientów, a także utrzymanie tych stałych. W tej dziedzinie wielką wagę odgrywają kanały komunikacji, przez które nabywcy będą mogli złożyć zamówienie, reklamację, czy zadać nurtujące ich pytania. Mogą przejawiać różnoraką formę: telefonów, maili, czatów a nawet spotkań.
Źródła przychodów
Określają, w jaki sposób zyski spływają do firmy. Pozwala zorganizować cały proces płatności, jakiej dokonuje klient oraz moment, w którym dochód dotrze do firmy. Jaka droga będzie najkorzystniejsza dla biznesu? Czy przedsiębiorca umożliwi kupno produkty w ratach? A może będzie to miesięczny abonament w zamian za skorzystanie z usługi? Ten dział pozwala określić, która z tych metod okaże się najbardziej wydajna.
Kluczowe zasoby
Jednym z kluczowych zasobów potrzebnym do wystartowania biznesu będą przede wszystkim finanse. Nie może się również obejść bez fizycznych, czyli np. maszyn odpowiednich za produkcję towarów. Potrzebne są również zasoby intelektualne, umożliwiające zalegalizowanie patentów, czy znaków towarowych. Na końcu, choć nie oznacza wcale, że w tyle, pozostają zasoby ludzkie, którym odpowiadają pracownicy.
Kluczowe czynności
Przechodzimy teraz do najważniejszych rzeczy, na których powinna skupić się firma. Mając już klientów i zasoby, przedsiębiorca musi skupić się na tak istotnych sprawach, jak choćby dystrybucja. Aby sprzedać dany produkt, musi on zostać wcześniej wyprodukowany. Kolejną czynnością będzie rozwiązywanie problemów. Nic innego, jak znalezienie rozwiązań dla sytuacji, z którymi zgłaszają się klienci. Ostatnią czynnością będzie prowadzenie platformy. Jest to założenie i utrzymywanie kanału komunikacji odpowiadającego za dokonanie transakcji.
Kluczowi partnerzy
To nikt inny jak ludzie, bez których funkcjonowanie firmy nie byłoby możliwe, bowiem nie każdy biznes można prowadzić w pojedynkę. Do ich grona zaliczamy między innymi: dostawców, wykonawców, dystrybutorów czy współpracowników.
Struktura kosztów
Dotarliśmy do najprostszego bloku z całego schematu. W jego skład wchodzą takie zagadnienia, jak: wyprodukowanie produktów, ich dystrybucja, a także kontakt z klientami. To szacowany koszt działalności firmy, który jest czymś nieuniknionym. Dobrze jest stworzyć go na samym końcu, mając już wypełnione poprzednie podpunkty w tabeli.
Business Model Canvas jako prosty sposób na określenie stanu swojego biznesu
Business model canvas jest idealnym wstępem dla każdego przedsiębiorcy. W prosty sposób pokazuje poszczególne etapy, przybliżając tym cel prowadzonego biznesu. Podsumowuje sposoby działania, kanały, kontakt z klientami oraz zyski, jakie otrzymuje firma. To uproszczony model biznesowy, który w przyszłości może posłużyć jako podstawa przy utworzeniu bardziej rozbudowanego i szczegółowego. Przejrzysty układ graficzny pozwala całemu zespołowi sprawnie rozdzielić i podporządkować pomysły. Warto mieć jednak na uwadze, że sam uproszczony schemat nie wystarczy i potrzebne jest przeprowadzenie całego procesu.
Jest on do dziś jednym z popularnych modeli wykorzystywanych przez sporą ilość przedsiębiorstw. Warto wiedzieć również, że ostatnimi laty wzrosła w Polsce liczba przedsiębiorstw z 8,2 mln do 10,3 mln. W ciągu ostatnich dwóch lat wynagrodzenia poszły w górę niemal trzykrotnie.